Trong xã hội ai cũng có nhu cầu mua bán, trao đổi. Cụ thể là mua bán trao đổi giữa người với người, người với doanh nghiệp và doanh nghiệp với doanh nghiệp. Khi sự trao đổi mua bán này đạt được sự chấp thuận từ các bên thì có thể nói hợp đồng được xác lập. Vậy hợp đồng có thể hiểu là sự thoả thuận, được thể hiện với nhiều hình thức khác nhau, như là bằng lời nói, bằng sự công bố giá, công bố điều kiện bán hàng, bằng hình thức văn bản.
Hình thức ký kết bằng văn bản chúng ta thường gọi là hợp đồng. Vậy câu hỏi đặt ra là khi trao đổi mua bán, lúc nào ta lập hợp đồng dân sự, lúc nào ta lập hợp đồng thương mại. Trả lời câu hỏi này nhanh nhất là chúng ta đi tìm hiểu những nội dung giống và khác nhau của hợp đồng dân sự và hợp đồng thương mại.
Kiểm toán AS đưa ra kết luận, nếu phân tích kỹ lưỡng thì rất dài nên cơ bản các bạn nhớ ba nội dung giống nhau và bốn nội dung khác nhau là đủ.
3 NỘI DUNG GIỐNG NHAU GIỮA HỢP ĐỒNG DÂN SỰ VÀ HỢP ĐỒNG THƯƠNG MẠI
Một, cả hai loại hợp đồng được xác lập trên nguyên tắc tự nguyện.
Hai, cả hai loại hợp đồng đều được ký kết bằng lời nói, bằng văn bản hay bằng hành vi cụ thể thực hiện qua các thông báo sẵn có công bố từ các bên. Ví dụ: vào khách sạn phải hiểu nội quy khách sạn, vào vườn thú thì không chọc phá thú.
Ba, cả hai loại hợp đồng đều có hình thức và nội dung cơ bản giống nhau như: quyền và nghĩa vụ các bên, cách thức thực hiện, phương thức thanh toán, giải quyết tranh chấp, lợi ích các bên.
4 NỘI DUNG KHÁC NHAU HỢP ĐỒNG DÂN SỰ VÀ HỢP ĐỒNG THƯƠNG MẠI
- Về bên tham gia hợp đồng: hợp đồng dân sự bên tham gia hợp đồng là cá nhân với pháp nhân, cá nhân với cá nhân, pháp nhân với pháp nhân.
Còn hợp đồng thương mại thì bên tham gia xác lập hợp đồng ít nhất phải có một pháp nhân.
- Về mục đích hợp đồng: hợp đồng dân sự sử dụng mục đích giao kết quan hệ tiêu dùng là chính nhưng luật không giới hạn cho quan hệ lao động, đầu tư, kinh doanh, bảo hiểm, tài chính.
Còn hợp đồng thương mại chỉ nhằm mục đích mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ cho việc sinh lời.
- Về vi phạm hợp đồng và bồi thường hợp đồng.
Hợp đồng dân sự phạt vi phạm và bồi thường, ưu tiên do hai bên tham gia thoả thuận trước. Nếu không thoả thuận được thì chiếu theo luật dân sự giải quyết. Còn hợp đồng thương mại phạt vi phạm không quá tám phần trăm giá trị hợp đồng và phần bồi thường hợp đồng được tính bằng tiền theo thực tế có thể xác định được của bên yêu cầu bồi thường.
- Về giải quyết tranh chấp hợp đồng
Hợp đồng dân sự khi có tranh chấp được giải quyết tại toà án. Còn hợp đồng thương mại khi có tranh chấp được giải quyết theo trọng tài thương mại hoặc toà án.
