TRƯỜNG PHÁI LẬP BÁO CÁO HỢP NHẤT SỬ DỤNG TRONG THỰC TẾ.
Có hai trường phái lập báo cáo hợp nhất thường được sử dụng trong thực tế:
- Thứ nhất, tách các chỉ tiêu báo cáo riêng của công ty con, thuộc sở hữu công ty mẹ, bước hai, cộng báo cáo riêng công ty mẹ và báo cáo công ty con vừa tách. Trường phái này, được áp dụng khi các chuẩn mực hợp nhất chưa phát triển. Các quy định hợp nhất còn đơn giản, giới hạn phạm vi cho một quốc gia.
- Thứ hai, cộng tất cả báo cáo của công ty mẹ và công ty con, sau đó điều chỉnh các khoản trùng lắp của mẹ với con. Trường phái thứ này, được áp dụng hiện nay, hầu hết cho các nước trên thế giới. Việt Nam cũng áp dụng trường phái này.
Hợp nhất báo cáo khó hiểu, khó làm, nên có nhiều tác giả đề xuất các trình tự lập báo cáo hợp nhất tại Việt Nam. Theo kinh nghiệm hơn 22 năm của Kiểm Toán AS, khuyến cáo trình tự lập báo cáo hợp nhất chuẩn nhất tại Việt Nam hiện nay là thông tư 202 của Bộ Tài Chính ngày 22 tháng 12 năm 2014.
Xem thêm: Báo Cáo Tài Chính Hợp Nhất: Tập 1 - Tổng Quan Về Báo Cáo Tài Chính Hợp Nhất.
TRÌNH TỰ HỢP NHẤT BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN
Tóm lược Trình tự hợp nhất Bảng cân đối kế toán và báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh giữa công ty mẹ và công ty con.
- Hợp cộng các chỉ tiêu trong Bảng cân đối kế toán và Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của công ty mẹ và các công ty con trong tập đoàn.
- Loại trừ toàn bộ giá trị ghi sổ khoản đầu tư của công ty mẹ trong từng công ty con, phần tài sản thuần của công ty mẹ nắm giữ trong vốn chủ sở hữu của công ty con và ghi nhận lợi thế thương mại hoặc lãi từ giao dịch mua giá rẻ (nếu có).
- Phân bổ lợi thế thương mại (nếu có).
- Tách lợi ích cổ đông không kiểm soát.
- Loại trừ toàn bộ các giao dịch nội bộ trong tập đoàn.
- Lập Bảng tổng hợp bút toán điều chỉnh và Bảng tổng hợp các chỉ tiêu hợp nhất.
- Lập Báo cáo tài chính hợp nhất căn cứ vào Bảng tổng hợp các chỉ tiêu hợp nhất sau khi đã được điều chỉnh và loại trừ cho các giao dịch phát sinh trong nội bộ tập đoàn.
Khi hợp nhất báo cáo cần lưu ý thêm:
Có thể bạn quan tâm: Báo Cáo Tài Chính Hợp Nhất: Tập 2 - Khác Biệt Giữa Báo Cáo Tài Chính Hợp Nhất Và Báo Cáo Tài Chính Riêng
- Trước khi hợp cộng thì các báo cáo riêng phải điều chỉnh cùng chính sách kế toán.
- Báo cáo hợp nhất có thể làm tăng hay giảm số thuế thu nhập doanh nghiệp thì tập đoàn cũng không phải điều chỉnh lại quan hệ ngân sách vì Việt Nam không có cơ chế đánh thuế cho báo cáo hợp nhất.
- Loại trừ toàn bộ các giao dịch tập đoàn được hiểu là loại trừ 100% giao dịch nội bộ, mặc dù công ty mẹ sở hữu không đủ 100% công ty con. Lý do quan điểm báo cáo hợp nhất, là báo cáo một doanh nghiệp, không cho trao đổi, mua bán, lãi lỗ chính mình hoặc có một phần của mình, nhằm ngăn ngừa thổi phồng báo cáo.
