Tiếp theo kỳ I - Tổng quan báo cáo hợp nhất, hôm nay chúng ta tìm hiểu về sự khác biệt giữa báo cáo hợp nhất và báo cáo riêng. Mục đích tìm hiểu sự khác biệt này sẽ giúp chúng ta lập, và trình bày báo cáo hợp nhất dễ dàng hơn, trên cơ sở chúng ta đã biết lập và trình bày báo cáo riêng.
SỰ KHÁC BIỆT GIỮA BÁO CÁO TÀI CHÍNH HỢP NHẤT VÀ BÁO CÁO TÀI CHÍNH RIÊNG
Có nhiều cách phân loại sự khác biệt này tùy vào mục đích sử dụng và mục đích nghiên cứu báo cáo hợp nhất. Chuyên đề này đề cập sự khác biệt về “Biểu Mẫu” dành cho người lập và trình bày báo cáo hợp nhất.
Xem thêm: Báo Cáo Tài Chính Hợp Nhất: Tập 1 - Tổng Quan Về Báo Cáo Tài Chính Hợp Nhất.
Ta xem xét theo ba phần của báo cáo tài chính gồm:
- Bảng cân đối kế toán,
- Kết quả hoạt động kinh doanh,
- Và Báo cáo lưu chuyển tiền tệ.
Bảng cân đối kế toán có hai sự khác biệt là hai chỉ tiêu được bổ sung thêm:
- 01. “Lợi thế thương mại” trong phần tài sản là “chênh lệch giữa giá phí khoản đầu tư, và giá trị hợp lý của tài sản thuần có thể xác định được của công ty con, tại ngày mua do công ty mẹ nắm giữ”
- 02. “Lợi ích cổ đông không kiểm soát” trong phần nguồn vốn. “được xác định căn cứ vào tỷ lệ lợi ích cổ đông không kiểm soát, và lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp của các công ty con”
Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh có ba sự khác biệt gồm ba chỉ tiêu được bổ sung thêm:
- 01. “Phần lãi hoặc lỗ trong công ty liên doanh, liên kết”, để phản ánh phần lãi hoặc lỗ, thuộc sở hữu của nhà đầu tư, trong lãi hoặc lỗ, của công ty liên doanh, liên kết khi nhà đầu tư áp dụng phương pháp vốn chủ sở hữu.
- 02. “Lợi nhuận sau thuế của cổ đông của công ty mẹ”, để phản ánh giá trị phần lợi nhuận sau thuế, thuộc cổ đông mẹ trong kỳ.
- 03. “Lợi nhuận sau thuế của cổ đông không kiểm soát”, để phản ánh giá trị phần lợi nhuận sau thuế, của cổ đông không kiểm soát trong kỳ.
NGUYÊN TẮC LẬP ĐỐI VỚI BÁO CÁO LƯU CHUYỂN TIỀN TỆ.
Có 2 sự khác biệt, ảnh hưởng gián tiếp đến biểu mẫu.
Một là, báo cáo lưu chuyển tiền tệ hợp nhất chỉ phản ánh các dòng tiền phát sinh giữa tập đoàn với các đối tượng bên ngoài tập đoàn, không phản ánh các luồng tiền nội bộ phát sinh giữa công ty mẹ và công ty con, giữa các công ty con với nhau.
Hai là, luồng tiền từ hoạt động kinh doanh chỉ được lập theo phương pháp gián tiếp, trên cơ sở sử dụng Báo cáo kết quả sản xuất kinh doanh hợp nhất và Bảng cân đối kế toán hợp nhất, sau đó điều chỉnh cho các giao dịch mua hoặc thanh lý công ty con:
- Khi một công ty con được mua, hoặc bán trong năm, thì số đầu năm và số cuối năm của Bảng cân đối kế toán hợp nhất, sẽ không nhất quán.
- Số đầu năm của Bảng cân đối kế toán hợp nhất, sẽ bao gồm số liệu của công ty con đã được thanh lý trong năm, nhưng không bao gồm trong số cuối năm.
Có thể bạn quan tâm: Báo Cáo Hợp Nhất Kỳ III: Tập 3 - Trình Tự Lập Báo Cáo Hợp Nhất.
Ngược lại, số đầu năm của bảng cân đối kế toán hợp nhất, không bao gồm số liệu của công ty con được mua trong năm, nhưng lại gồm trong số cuối năm.
Trong quá trình tính toán, cần phải thực hiện những điều chỉnh phù hợp cho số liệu đầu kỳ như sau:
- Cộng thêm số dư tài sản, nợ phải trả của công ty con được mua trong kỳ, theo số liệu tại thời điểm mua.
- Loại trừ số dư tài sản, nợ phải trả của công ty con được bán trong kỳ, theo số liệu tại thời điểm bán.