NGHỊ ĐỊNH 20/2025 QUẢN LÝ THUẾ TRONG GIAO DỊCH LIÊN KẾT

Ngày 10 tháng 2 năm 2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định 20/2025/NĐ-CP, sửa đổi, bổ sung một số nội dung của Nghị định 132/2020/NĐ-CP ngày 5 tháng 11 năm 2020 về quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết. Nội dung bổ sung điều chỉnh lần này có 5 điểm chính:

1. Điều chỉnh định nghĩa các bên liên kết.
2. Quy định trách nhiệm của các Bộ và cơ quan ngang Bộ.
3. Thay thế Phụ lục I của biểu mẫu kê khai.
4. Quy định chuyển tiếp chi phí lãi vay.
5. Hiệu lực thi hành từ ngày 27 tháng 3 năm 2025, áp dụng cho kỳ tính thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2024.

HAI ĐIỂM QUAN TRỌNG VÀ CÓ TÁC ĐỘNG TRỰC TIẾP ĐẾN DOANH NGHIỆP

Trong các nội dung trên, hai điểm quan trọng và có tác động trực tiếp đến doanh nghiệp là:

1. Điều chỉnh định nghĩa các bên liên kết
2. Quy định chuyển tiếp chi phí lãi vay.

Sau đây ta đi vào tìm hiểu về hai nội dung “thực chiến” này.

Về điều chỉnh định nghĩa các bên có quan hệ liên kết

Thứ nhất: Làm rõ cách xác định quan hệ liên kết giữa doanh nghiệp vay và doanh nghiệp cho vay.

Nghị định 20/2025 sửa đổi điểm d, khoản 2, Điều 5 Nghị định 132/2020, trong đó thay thế thuật ngữ “khoản vốn vay của doanh nghiệp” bằng “tổng dư nợ các khoản vốn vay của doanh nghiệp đi vay với doanh nghiệp cho vay”. giúp phản ánh chính xác hơn bản chất quan hệ tài chính giữa các bên, hạn chế tranh cãi về cách hiểu trong thực tiễn áp dụng.

Thứ hai: Làm rõ thêm trường hợp bên bảo lãnh và bên cho vay thuộc tổ chức tín dụng, ngân hàng.

Bổ sung các điểm d1, d2 vào Điều 5 Nghị định 132/2020, theo đó:

Các tổ chức tín dụng và ngân hàng thương mại không được xem là bên liên kết nếu:

• Ngân hàng không tham gia vào quá trình điều hành, kiểm soát, góp vốn, đầu tư vào doanh nghiệp đi vay.
• Doanh nghiệp đi vay và ngân hàng không cùng chịu sự điều hành, kiểm soát, góp vốn, đầu tư của một bên thứ ba.

Sự bổ sung này rõ ràng đã cởi trói cho doanh nghiệp, khi vay vốn từ ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng, bị khống chế chi phí lãi vay được khấu trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định trước đây.

Thứ ba: Mở rộng định nghĩa về các bên liên kết

• Bổ sung điểm k vào Điều 5 Nghị định 132/2020: Các chi nhánh hạch toán độc lập cũng có thể được xem là bên liên kết nếu chịu sự điều hành, kiểm soát, quyết định trên thực tế đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp khác.
• Bổ sung điểm m vào Điều 5: Tổ chức tín dụng và các công ty con, công ty liên kết, công ty kiểm soát theo Luật Các tổ chức tín dụng cũng thuộc định nghĩa các bên liên kết.

QUY ĐỊNH CHUYỂN TIẾP CHI PHÍ LÃI VAY.

Nghị định 20/2025 đã bổ sung điểm d1, d2 tại Điều 5 Nghị định 132/2020, giúp tháo gỡ vướng mắc cho doanh nghiệp khi vay vốn từ ngân hàng thương mại và tổ chức tín dụng, theo đó chi phí lãi vay từ các khoản vay này không còn bị khống chế nếu doanh nghiệp đi vay chỉ có quan hệ liên kết với tổ chức tín dụng theo quy định tại điểm d khoản 2 Điều 5 Nghị định 132/2020/NĐ-CP.

Các doanh nghiệp có chi phí lãi vay chưa được trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp phát sinh trước năm 2024 sẽ được phép chuyển tiếp. Cụ thể, lãi vay chưa được trừ đến hết năm 2023 sẽ được tích lũy và phân bổ đều chuyển sang các kỳ tính thuế tiếp theo từ năm 2024, với thời gian tối đa không quá 5 năm kể từ năm tiếp theo sau năm phát sinh chi phí lãi vay không được trừ theo điểm b, khoản 3, điều 16 nghị định 132/2020.